Dawid Kudełko
PARK Z HISTORIĄ
Istnieje wiele zapierających dech w piersiach miejsc, w których – szczególnie miłośnicy przyrody, ale i nie tylko – będą w stanie nacieszyć oko i w spokoju ducha spędzić swój po południowy czas. Polska jest w tym przypadku ciekawym krajem, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie, od Parków Narodowych, punkty widokowe po parki przyrody. Tutaj z kolei na piedestał wynieść możemy Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich. Ogromna powierzchnia parku prawie 50.000 hektarów przy 14.000 hektarach otuliny. Swoją powierzchnią obejmuje obszary od północno-wschodniej części Raciborza po północna część Rybnika, a sam park zaliczany jest do największego pod względem powierzchni w Polsce.
Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich ma bogatą historię, która sięga (co ciekawe) nawet czasów średniowiecza: od momentu przybycia na te tereny cystersów, którzy znani z pracowitości i gospodarności, przyczynili się do ukształtowania i rozwoju gospodarczego tego obszaru. Na terenie parku zachowały się pozostałości pocysterskiej kuźnicy miedzi z XVIII wieku, kopalnia rud żelaza z XVIII wieku. W 1993 roku w celu ochrony przyrodniczych, kulturalnych i krajobrazowych walorów ziemi raciborskiej oraz rybnickiej został powołany tytułowy park, który od 2000 roku wchodzi w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego.
ORLIK Z KUKLIKIEM
Flora i fauna parku, to jeden z czynników przy którym warto zatrzymać się nieco dłużej. Dla miłośników i znawców natury, będzie to raj na ziemi, entuzjaści zróżnicowanej flory z pewnością narzekać nie będą, ich oczy radować będzie między innymi: dziewięćsił bezłodygowy, orlik pospolity, kuklik pospolity oraz widłak goździsty. Również liczne gatunki roślin chronionych można spotkać w parku, takie jak wawrzynek wilczełyko, pierwiosnek lekarski czy kruszczyk szerokolistny. Nie samą florą jednak człowiek zżyje, w przypadku fauny nie jest gorzej. Ilość różnorakich gatunków jest bowiem szeroka, od orła bielika, puchacza po dzięcioła trójpalczastego. Zaskoczeniem nie będzie również spotkanie saren, borsuków czy łasić.
W obrębie Parku Krajobrazowego najbogatszym pod względem przyrodniczym obszarem jest kompleks leśno-stawowy “Łężczok” w okolicach Raciborza, który jest obecnie jedynym rezerwatem znajdującym się w granicach Parku. “Łężczok” objęty jest prawną ochroną w celu zachowania różnorodnych lasów łęgowych, alei zabytkowych drzew, starorzeczy rzeki Odry z występowaniem kotewki orzecha wodnego oraz miejsc lęgowych ptaków. Ten obszar jest również częścią ogólnoeuropejskiej sieci Natura 2000. W Parku istnieje obecnie 4 użytki ekologiczne: „Kencerz”, „Łąka trzęślicowa w Małej Nędzy”, „Meandry rzeki Rudy” oraz „Starorzecze przy klasztorze w Rudach”.
PRZYRODA PLUS ZABYTKI
Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich oferuje nie tylko wiele atrakcji turystycznych, ale także wiele innych atrakcji dla odwiedzających. Podczas wędrówek po malowniczych szlakach można podziwiać zapierające dech w piersiach widoki i punkty widokowe, które oferują zachwycający krajobraz Rudaw Wielkich. Istnieje również możliwość zwiedzania nieczynnych szybów górniczych, gdzie można zapoznać się z historią regionu i życiem górników. Dla aktywnych turystów dostępne są specjalne trasy rowerowe, które pozwalają na aktywny wypoczynek i odkrywanie piękna parku.
Dla entuzjastów kultury i historii Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich oferuje również wiele zabytków i miejsc o wyjątkowym uroku. Warto odwiedzić pozostałości klasztoru cysterskiego w Krzeszowie, który jest prawdziwą perełką barokowej architektury.
Oprócz ochrony wartości przyrodniczych, utworzenie Parku miało również na celu zachowanie materialnych i niematerialnych zabytków kultury regionu, które stanowią istotny element krajobrazu. Przez wieki zakon cystersów mądrze i celowo kształtował ten krajobraz, uwzględniając zarówno jego naturalne, jak i antropogeniczne składniki na terenach objętych dzisiejszą prawną ochroną parku krajobrazowego. Wyjątkowym przykładem budownictwa cysterskiego, które odzwierciedla ideał ascezy, jest architektura kościoła w Rudach. Od 1999 roku Oddział Biura Parków w Rudach wraz z Ośrodkiem Edukacyjnym mieści się w zabytkowym budynku o nazwie „Szpitalik Rogera”. Inne godne uwagi zabytki architektury sakralnej i świeckiej to drewniane kościoły: kościół św. Mikołaja z 1755 roku w Wilczy, kościół św. Marii Magdaleny z 1753 roku w Bełku, kościół św. Wawrzyńca z 1717 roku w Ligockiej Kuźni, kościół w Palowicach z XVI wieku z wieżą z 1606 roku. Warto również wspomnieć o dworze i zabudowaniach gospodarczych z XIX wieku w Kuźni Nieborowickiej, klasycystycznym dworze z 1800 roku w Lyskach, przebudowanym dworze z XVI wieku w Pilchowicach, późno klasycystycznym dworze z 1910 roku w Rudziczce, rozbudowanym, późno klasycystycznym pałacu z XVII wieku w Baranowicach, barokowym pałacu z 1755 roku w Sośnicowicach, neogotyckim pałacu z drugiej połowy XIX wieku w Wilczy oraz dworze myśliwskim z XIX wieku w Zwonowicach.
Wyświetl większą mapę
