Zbigniew Markowski
PAMIĄTKA Z LAT SZEŚĆDZIESIĄTYCH
Zbiornik zaporowy (jest ich w Polsce ponad sto) to taki, który powstał poprzez zalanie położonego nisko terenu i odgrodzenie go w odpowiednim miejscu tamą. Jak większość sztucznych akwenów na Górnym Śląsku, Jezioro Przeczycko – Siewierskie budowano z myślą o wielu zastosowaniach. Z jednej strony – miało ono być rezerwuarem płynu dla powstającej w dekadzie lat sześćdziesiątych elektrowni Łagisza. Zalew powstał zresztą już na początku lat sześćdziesiątych, gdy przemysłowego giganta zlokalizowanego w dzielnicy Będzina dopiero wznoszono. Po drugie: zbiornik ma zapobiegać powodziom, po trzecie wreszcie – służy rekreacji. W czasie budowania tamy, w 1961 roku, znaleziono ślady cmentarzyska z okresu kultury łużyckiej. To stamtąd pochodzi słynna w środowisku archeologicznym czaszka ze śladami trepanacji.
Na zalanym terenie znalazły się też polskie i niemieckie obiekty fortyfikacyjne z pierwszej połowy XX wieku oraz stary, betonowy most. Zapora na Czarnej Przemszy jest imponująca: ma 806 metrów długości przy wysokości równej 14 metrom. Akwen ma bardzo zróżnicowaną powierzchnię dna: tuż przy tamie głębokość może wynosić nawet 12 metrów, choć mnóstwo jest miejsc, gdzie woda ma tylko metr, dwa głębokości. Jest jeszcze jedna zapora – zwana boczną – w Boguchwałowicach.
WĘDKARSKI RAJ
To urozmaicone jezioro także z innego powodu: ma skomplikowaną linię brzegową liczącą co najmniej kilkanaście kilometrów. Mnóstwo tu półwyspów, zatoczek i miejsc, które z punktu widzenia wędkarza są prawdziwym rajem. Wzdłuż linii energetycznej dno wyrzeźbione zostało przez wartki nurt na głębokości ponad trzech metrów: miejsce to lubią ryby drapieżne: szczupaki i okonie. Szczupaka można zresztą złowić tutaj w czasie całego sezonu. To zasługa regularnego zarybiania – w czasie jednego z dramatycznych dla przeczyckiego jeziora sezonów okazało się, że znaczną część ryb zaatakował tasiemiec. Z wody całymi tonami wyciągano padły rybostan, by ratować sytuację wpuszczono do wody właśnie szczupaka: rybę odporną na ten konkretny rodzaj tasiemca. Specjalnością jeziora są bardzo dużych rozmiarów okonie.
Występują tu także: leszcze, sandacze, karpie, jazgarze, wzdręgi, płocie, słonecznice, cierniki, liny, piskorze, tołpygi i amury. Wędkujący nad Jeziorem Przeczycko – Siewierskim mają około dwudziestu dużych łowisk, często posługują się wynajmowanymi łódkami. Co roku wędkarze wyciągają z jeziora średnio 17 ton ryb.
WODA I PRZYRODA
Lecz czterokilometrowej długości zbiornik (przy szerokości 1,5 km) to także miejsce wypoczynku: sporą część otoczenia jeziora zajmują domki letniskowe – niestety: wiele z nich tak naprawdę szpeci otoczenie swoim wyglądem. Na szczęście pojawiają się już nowe, ładniejsze obiekty. Nietrudno tu o miejsce noclegowe czy pole, gdzie można rozbić namiot. To dobre miejsce do uprawiania żeglarstwa, nad wodą organizowane są kolonie i obozy. Na jeziorze organizuje się regaty, zawody motorowodne kursy związane z uzyskiwaniem uprawnień do prowadzenia żaglówek oraz motorówek. Miłośnik przyrody także znajdzie tu coś dla siebie: nietrudno tu – na przykład – o spotkanie z wydrą. Jest całe bogactwo ptaków. Miejsca lęgowe ma nad jeziorem bączek (ixobrychus minutus) oraz rybitwa rzeczna, choć trudno znaleźć występujący na Górnym Śląsku gatunek ptaka, którego nie można byłoby tu zobaczyć.
Rybitwy upodobały sobie okolice przeczyckiej zapory. Ważną rolę akwen pełni wobec ptaków przelotnych: to ich naturalny punkt odpoczynku. Świat roślin reprezentują: moczarka kanadyjska, rogatek sztywny, żabiniec babka wodna, rdestnica pływająca, rdest ziemnowodny, sit rozpierzchły.
Na obszarze Polski uprawiać wędkarstwo można jedynie wtedy, kiedy posiada się kartę wędkarską. Dokument taki można zdobyć już od 14. roku życia – odpowiednie egzaminy organizuje Polski Związek Wędkarski, karty wydają wydziały ochrony środowiska Starostw Powiatowych. PZW za jedno ze swoich statutowych zadań uznaje pomoc przy pozyskaniu wiedzy potrzebnej do zdania egzaminu na kartę wędkarską; na stronach internetowych Związku można zapoznać się z zakresem pytań. Dotyczą one przede wszystkim znajomości prawa, zwłaszcza zaś – ochrony konkretnych gatunków ryb. Karta wędkarska ważna jest dożywotnio, z obowiązku jej posiadania zwolnieni są wędkarze poniżej 14. roku życia: w czasie połowów muszą jednak być w towarzystwie osoby dorosłej, która dokument taki posiada. By wędkować trzeba także mieć zezwolenie właściciela akwenu; jeśli wędkujemy na wodach Polskiego Związku Wędkarskiego powinniśmy do związku tego się zapisać, wnieść roczną składkę członkowską oraz okręgową opłatę za wędkowanie. Można także wykupić licencję dla wędkarzy niezrzeszonych.
Wyświetl większą mapę
